Twórcy

GRAŻYNA BACEWICZ

Wybitna kompozytorka, wirtuozka skrzypiec, a także biegła pianistka i pisarka. Urodzona 5 lutego 1909 w Łodzi, zmarła 17 stycznia 1969 w Warszawie. Odebrała doskonałe wykształcenie muzyczne: najpierw pod kierunkiem ojca, potem w prywatnym konserwatorium Haliny Kijeńskiej w Łodzi, wreszcie w Konserwatorium Warszawskim u Kazimierza Sikorskiego (kompozycja) oraz Józefa Jarzębskiego (skrzypce). Studia kontynuowała w Paryżu u Nadii Boulanger (kompozycja) oraz André Toureta i Carla Flescha (skrzypce).

Do połowy lat 50. XX wieku występowała w wielu krajach Europy jako koncertująca skrzypaczka, sporadycznie także jako pianistka. W roku 1935 zdobyła wyróżnienie na I Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego. W kolejnych dekadach zasiadała w jury wielu konkursów kompozytorskich i skrzypcowych. W latach 1966–1969 prowadziła klasę kompozycji w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie (obecnie: Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina). Jest autorką kilku powieści i nowel, w tym cyklu autobiograficznych opowiadań Znak szczególny.

Laureatka I nagrody za IV Kwartet smyczkowy w 1951 roku i II nagrody za V Kwartet smyczkowy w 1956 roku na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim w Liège; zajęła III lokatę na Międzynarodowej Trybunie Kompozytorów UNESCO w Paryżu w 1960 roku za Muzykę na smyczki, trąbki i perkusję.

Jako kompozytorka opowiadała się za ideałem twórczości „czystej”, pozbawionej pozamuzycznego programu. Jej utwory z lat 1932–1944 utrzymane są w duchu neoklasycznym z elementami witalizmu, ale też impresjonizmu. W latach 1945–1959 neoklasyczne ramy wypełnia już pogłębiona ekspresja, przy tym zdecydowanie dochodzą do głosu wątki folklorystyczne. Twórczość późna stanowi natomiast syntezę stylu kompozytorki wraz z próbami adaptacji nowych środków technicznych i brzmieniowych (sonoryzmu, dodekafonii).


Fot. Andrzej Zborski
Przewiń do góry